Zundert Floreert!

In de pilot Vitaal Buitengebied werken overheden samen met inwoners aan een ecologisch aantrekkelijk buitengebied van gemeente Zundert. Dit is een nieuwe manier van werken, waarbij we op een andere manier met elkaar naar het gebied kijken. Maar hoe maak je nu gezamenlijk plannen die het buitengebied tot bloei brengen? En waarom is samenwerken daarbij zo belangrijk en tegelijkertijd soms zo ingewikkeld?

 

Daarover praten we met projectleider van Aa of Weerijs, Cees Anton de Vries. Hij is namens het Waterschap Brabantse Delta actief als gebiedsregisseur in het beekdal. Cees-Anton is groot voorstander van een gedragen aanpak om het buitengebied mooier te maken. Daarvoor ontwikkelde hij, samen met de mensen van het beekdal, ‘Zundert Floreert’.

Cees Anton de Vries (2-1)

Een bloeiende gemeente Zundert, wat betekent dat eigenlijk precies? Dat was ook de vraag voor deelnemers van een werksessie over het beekdal, georganiseerd door Cees Anton.

“Hoe zou het beekdal er in 2040 uit kunnen zien als we alles goed doen?”, vroeg hij. Elke deelnemer mocht daar vanuit eigen rol en bedrijf zijn of haar visie op geven. “Ga eens dromen, maak het zo mooi mogelijk” was de uitnodiging. Zo ontstond de droom van een florerend Zundert.

En daarna werd ook een minder rooskleurig beeld geschetst: Hoe ziet het beekdal er in 2040 uit als we helemaal niets anders gaan doen? “Tussen die allermooiste droom en het worst-case scenario, daar zit echt een heel groot verschil”, waarschuwt Cees Anton. Je ziet dan concreet de kansen en de grote economische verschillen tussen wel of niet samenwerken in het buitengebied.

“Een voorbeeld: waterbeschikbaarheid in droge perioden kun je als partij niet alleen organiseren. Als je ervoor kiest om niet samen te werken dan gaan bedrijven failliet, gaat de natuur naar de sodemieter, gaan de dorpskernen minder vitaal worden. Dan kom je in een negatieve spiraal. Je kunt wel uitrekenen, wat het met huizenprijzen doet, wat het waarde van bedrijven doet, wat het met werkgelegenheid doet, wat dat met de infrastructuur doet.”

foto van boerderij in Zundert

Die negatieve spiraal in het gebied gaat zeker doorzetten als we ieder voor zich blijven reageren op ontwikkelingen, meent de gebiedsregisseur. Voor alleen eigenbelang en kortetermijndenken is er nu geen ruimte meer.  De pilot vraagt om samenhang en meer samenwerking tussen de gemeenschap, de ondernemers, de overheid en experts. Daarom is de werkwijze Zundert Floreert ontwikkeld, een methode nu gebruikt kan worden als een leidraad bij het ontwikkelen van initiatieven voor het gebied.

We moeten met z’n allen onze verantwoordelijkheid nemen voor het gebied, is de gedachte. Cees Anton schetst wat dit zou kunnen betekenen: “Als we samenwerken, dan staan onze bedrijven er straks beter voor, het landschap wordt er mooier van en de kernen hier gaan het samen doen. Dan ontstaat er samenhang.”

Aan inwoners van gemeente Zundert de vraag om hun droom, plan of initiatief voor de pilot te delen. En daarbij dus samen te werken met verschillende partijen. Om verder te kijken buiten het eigen perceel. In gesprek te gaan met buren, bekenden en andere belanghebbenden. Dat is de investering die we gezamenlijk moeten doen om het buitengebied weer bloeiend te maken.

Maar het is best lastig om verder te kijken dan alleen je eigen wens en te zoeken naar gedeelde belangen. “Ja, dat vergt extra inspanning. Dat gaat niet vanzelf. Het is heel ongemakkelijk om niet meer alleen voor eigen gewin te gaan…” Toch loont deze extra moeite, meent Cees Anton. Het gebied wordt er mooier van. Als gemeenschap gaan we steeds beter samenwerken en kijken naar wat goed werkt. Er ontstaan steeds betere spelregels. En uiteindelijk word je er dus zelf ook beter van.

Deze gezamenlijke droom gaan we formuleren en mensen in het gebied zijn uitgenodigd om mee te denken. Maar alleen het maken van die droom is niet genoeg,” benadrukt de gedreven projectleider. “Je kunt niets forceren. Mensen moeten zich ook betrokken voelen om mee te denken.”

“Inwoners hebben de ruimte nodig om te kunnen delen wat voor hen belangrijk is.” Dat is volgens Cees Anton een grote voorwaarde voor een florerend Zundert. “Iedereen is welkom om mee te doen en gezamenlijk het gebied mooier te maken”, sluit hij enthousiast af.